آرایه تشبیه چیست؟

در این مطلب به یکی از آرایه های مهم ادبیات فارسی یعنی تشبیه اشاره کرده ایم؛ این آرایه بسیار پر کاربرد و رایج است. این آرایه جزء دسته آرایه های معنوی است. در ادامه به تعریف تشبیه و مثال هایی از آن اشاره خواهیم کرد.

تعریف آرایه ادبی : یعنی به کار گرفتن قواعدی که متن را زیبا و دلنشین می کند.

تعریف تشبیه: تشبیه یعنی مانند کردن چیزی به چیز دیگر. تشبیه چهار رکن اساسی دارد که عبارت است از “مشبه – مشبه به – وجه شبه – ادات تشبیه”

١-مشبه

تعریف مشبه: به چیزی که مانند چیز دیگر می شود مشبه می گویند.

مثال: در عبارت “آب و هوا مانند خورشید سوزان است”، آب و هوا مشبه است.

٢-مشبه به

تعریف مشبه به: به چیزی که مانند چیز دیگر شده است، مشبه به می گویند..

مثال: در عبارت “آب و هوا مانند خورشید سوزان است”، خورشید مشبه به است.

٣-وجه شبه

تعریف وجه شبه: ویژگی که مشبه و مشبه به را به هم تشبیه می کند، وجه شبه نام دارد.

مثال: در عبارت “آب و هوا مانند خورشید سوزان است”، سوزان بودن، وجه شبه است.

۴-ادات تشبیه

تعریف ادات تشبیه: به حرف هایی که مشبه را به مشبه به، متصل و مانند می کنند، ادات تشبیه می گویند.

مثال: در عبارت “آب و هوا مانند خورشید سوزان است”، مانند، ادات تشبیه است.

از ادات معروف در ادبیات فارسی می توان به چو، مثل، مانند، گویی و چنان اشاره کرد.

نکته: در تشبیه ها می توان وجه شبه و ادات تشبیه را حذف کرد ولی مشبه و مشبه به، حذف نمی شوند و از آنها به عنوان طرفین تشبیه یاد می شود.

نکته: اضافه تشبیهی، تشبهی است که  مشبه و مشبه به، به هم اضافه شده است. 

مثالی از تشبیه

1-مشبه: او(منظور خدا است-حذف شده است)

2-مشبه به: نور در دل آیینه

3-وجه شبه مهربان و ساده و بی کینه بودن

4-ادات تشبیه: مثل